Kırgızistan Cumhurbaşkanı Kurbanbek Bakiyev'in Şubat ayında ABD ile anlaşmayı fesh etmesinin ardından, Washington'un 18 Ağustos'da bin 500 askerin görev yaptığı Manas üssünü boşaltması gerekiyordu. Ancak, ABD ile Kırgızistan yeni bir anlaşma sağladı. Buna göre üs tüm ekipmanları kalmak üzere, sivil amaçlı sevkiyatlarda kullanılmaya devam edecek. Üssün yıllık kira bedeli de 17 milyon dolardan 60 milyon dolara çıkarılacak. Kırgızistan parlamentosu önümüzdeki günlerde komisyonların aldığı kararı görüşecek. Parlamentonun olumlu yönde karar vermesi bekleniyor.
Rus basını, yeni anlaşmanın sağlanmasında Cumhurbaşkanı Abdullah Gül'ün Mayıs ayında Bişkek'e gerçekleştirdiği ziyaretin etkili olduğunu iddia ediyor. Rusya'da yayınlanan Nezavisimaya Gazeta'sinde yer alan haberde, ABD'nin Kırgızistan'a 1 milyar dolar yardım yapacağı, bunun da Türkiye'den bu ülkeye doğrudan yatırım şeklinde gerçekleşeceği belirtildi. Rus basını iddialarını gelecek ay yapılacak cumhurbaşkanlığı seçimlerinde Bakiyev'in rakibi, Cenişbek Nazaraliyev'in açıklamalarına dayandırıyor.
Cihan Haber Ajansı'na konuşan Nazaraliyev, "Gül'ün Kırgızistan ziyaretinde iki açıdan önem taşıyordu. Birincisi, Türk-Kırgız ilişkilerinin siyasi, kültürel ve ekonomik alanda geliştirilmesi hedefleniyordu. İkinci önemli konu da Afganistan'daki durum ele alındı. Burada Kırgızistan'ın ABD yönetimine Gansi üssü konusunda yardımcı olunması tavsiye ediliyordu. Gül açık bir şekilde bunu söylemedi. Ancak Kırgızistan'ın Afganistan sorununa destek vermesini talep etti. Bişkek'in ABD üssünden başka Afganistan konusunda sağlayacağı bir desteği yok. Ben, Gül'ün Afganistan'a destek talebini bu şekilde yorumladım. Kırgız basını da bunu bu şekilde değerlendirdi." dedi. Seçimlere hile karıştırılacağı endişesini taşıdığını kaydeden Cenişbek, Bakiyev'in yeniden kazanacağını söyledi. Afyon ve tütün ekiminin teşvik eden Cenişbek, seçilmesi durumunda her aileye yüz bin som (2 bin 500 dolar) vaat ediyor.
KIRGIZİSTAN YİNE GÖZÜNÜ BATIYA DİKTİ
Kırgızistan'ın ABD ile yeniden sivil amaçlı da olsa anlaşma sağlaması ile ilgili Rosbalt haber ajansına açıklamada bulunan Rusya parlamentosu alt kanadı Duma Uluslararası İlişkiler Komisyonu üyesi Ruslan Kondratov, üssün sivil amaçlı kullanılması konusunda endişeli olduklarını kaydetti.
ABD Savunma Bakanlığı'nın Manas üssüyle ilgili ikna edici davranışlardan şaşmadıklarını anlatan Rus milletvekili, "Kimse zaten Pentagon'un eski Sovyet çoğrafyasını hızla terk edeceğini beklemiyordu. Ekonomik kriz de Manas üssüyle ilgili kararda etkili oldu." dedi. Basını referans gösteren Kondratov, Türkiye tarafından Kırgızistan'a önerilen 1 milyar dolarlık yatırımın da bunda etkili olduğunu savundu. Üssün kapatılması ile ilgili kararda da Rusya'nın bu ülkeye verdiği 2 milyar dolarlık kredinin etkili olduğu iddia edilmişti. 2001 yılında kurulan Amerikan hava üssü, Afganistan'a gerçekleştirilen operasyonlarda hayati önem arz ediyor.
Rusya Dışişleri Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada da yeni anlaşmanın Kırgızistan egemenliği ile ilgili bir konu olduğu, ancak askeri üssün kapatılması ile ilgili kararın son karar olduğu ve bir daha görüşülemeyeceğini hatırlatıldı. Açıklamada, Afganistan'da sürdürülen operasyonlarda askeri olmayan malzemenin taşınmasında, başta Rusya olmak üzere diğer ülkelerin de destek vermeye hazır olduğu belirtildi.