Ankara Üniversitesi (AÜ) Yaşlılık Çalışmaları Uygulama ve Araştırma Merkezi (YAŞAM) tarafından Ankara’da yedi merkez ilçede yapılan araştırmada, Başkent’in yaşlı yoksulluğu haritası çıkarıldı. Ankara Kalkınma Ajansı tarafından desteklenen “Ankara’da Yaşlı Yoksulluğu: Ekonomik, Sosyal ve Kültürel İhtiyaçların Analizi” konulu proje, Ankara’nın Çankaya, Altındağ, Yenimahalle, Keçiören, Mamak, Sincan, Etimesgut’ta yaşayan 65-89 yaşları arasında 2 bin 522 yaşlıyla görüşülerek gerçekleştirildi.
Toplumsal statü kayboluyor
Araştırma sonuçlarını değerlendiren YAŞAM Müdürü Prof. Dr. Emine Özmete, yaşlılık döneminde özellikle emekliliğin, gelirin azalmasına ve alışılmış toplumsal statünün kaybına, ilişkilerin ve etkileşimlerin değişimine yol açtığını belirtti. Araştırma sonuçlarına göre, Ankara’daki yaşlı nüfusun yüzde yüzde 69,9’unu erkekler, yüzde 30,1’ini kadınlar oluşturuyor. Bunların yüzde 65’i evli, yüzde 97’si çocuk, yüzde 93’ü torun sahibi. Yüzde 21’i okuma yazma bilmiyor, yüzde 49’u ilköğretim düzeyindeki bir okuldan mezun.
Üçte birinin aylık geliri 250 TL altında
Araştırmada, yaşlıların ekonomik, sosyal ve kültürel ihtiyaçlarının karşılanma düzeyine göre yoksulluk durumları da irdelendi. Buna göre, araştırma kapsamında bulunan ve kirada oturan yaşlıların yüzde 35’inin 250 TL ve daha az, yüzde 25’inin 351-450 TL arasında, yüzde 19’unun 251-350 TL arasında, yüzde 13’ünün 451-550 TL arasında kira bedeli ödüyor. Yaklaşık yüzde 15’inin otomobili bulunuyor.
Yarıya yakını okuryazar değil
Yaşam’ın araştırması, ilçeler bazında incelendiğinde, bulguların Altındağ’daki yaşlıların yoksulluğuna işaret ettiğini ortaya koydu. Altındağ hariç Ankara’nın tüm merkez ilçelerinde yaşayan yaşlıların genel olarak ilköğretim düzeyinde bir okuldan mezun oldukları belirlenirken, sadece Altındağ’da yaşayan yaşlıların yarıya yakınının bir okul bitirmedikleri ve okuryazar olmadıkları ortaya çıktı.
Gecekonduda yaşıyorlar
Araştırmada, Altındağ’da yaşayan ve sağlık güvencesi olarak yeşil karttan yararlanan yaşlıların oranının yüzde 20 ve herhangi bir sağlık güvencesi bulunmayan yaşlıların oranının yüzde 9 olduğu tespit edilirken, bu oranın diğer merkez ilçelere göre en yüksek düzeyde olduğu saptandı. Altındağ’da yaşlıların kendilerini bakıma muhtaç ya da hasta olarak tanımlamaları; doktor, hastane, ilaç gibi sağlık hizmetlerinden yeterince yararlanamadıkları belirlendi. Araştırmaya göre, Altındağ hariç Ankara’nın tüm merkez ilçelerinde yaşayan yaşlıların genel olarak apartman dairesinde otururken, Altındağ’da yaşayan yaşlıların çoğunluğu gecekonduda yaşıyor ve yüzde 19’una denk gelen çok az bir bölümü apartman dairesinde oturuyor.