Başkan Recep Tayyip Erdoğan'ın yeni tip koronavirüs salgınına karşı açıkladığı Ekonomik İstikrar Kalkınma Paketi'nde yer alan kısa çalışma ödeneği düzenlemesinin detayları belli oluyor.
Sabah'ta yer alan habere göre, olağanüstü durumlarda devreye giren, milyonlarca çalışanı ve işletmeyi korumaya alan kısa çalışma ödeneğinden yararlanma koşulları esnetilecek.
Salgından etkilenen tekstilden perakendeye, konaklamadan sinema- tiyatroya, özel kreşten gündüz bakımevine, ulaşımdan yiyecek- içecek sektörüne kadar geniş bir alanda üretime ara veren veya işletmesini kapatan patronların istihdamı koruma kaydı ile işçilerinin 3 aylık maaşının yüzde 60'ını devlet ödeyecek.
600 GÜN ŞARTI ESNEYECEK
Mevcut uygulamada ödenekten, kısa çalışmanın başladığı tarihten önceki son 120 gün hizmet akdine tabi olanlardan son üç yıl içinde en az 600 gün süreyle işsizlik sigortası primi ödemiş olanlar yararlanabiliyor.
Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, bu koşuldaki gün şartını azaltarak daha fazla işletmenin kısa çalışma ödeneğinden yararlanmasının önünü açmayı planlıyor.
KAZANCIN YÜZDE 60'I ÖDENECEK
Kısa çalışma ödeneği, ekonomik, sektörel, bölgesel kriz veya zorlayıcı sebeplerle iş yerindeki haftalık çalışma sürelerinin geçici olarak en az üçte biri oranında azaltılması veya en az 4 hafta durdurulması hallerinde uygulanıyor.
Uygulanan sürede sigortalının 12 aylık prime esas kazancı baz alınarak günlük ortalama brüt kazancın yüzde 60'ı ödeniyor.
Kısa çalışma ödeneği miktarı, aylık asgari ücretin brüt tutarının yüzde 150'sini geçmiyor. Kısa çalışma ödeneği kapsamında işçilerin genel sağlık sigortası primleri de ödeniyor.
Devlet, faaliyetine ara veren iş yerlerinde son bir yıldır asgari ücretle çalışan bir işçiye bin 752 lira, 4 bin lira alana 2 bin 381 lira, 8 bin lira alana da 4 bin 380 liraya kadar kısa çalışma ödeneği verebiliyor.
HER AYIN 5'İNDE HESAPTA
Kısa çalışma ödeneği, çalışmadığı süreler için, işçinin kendisine ve aylık olarak her ayın beşinde ödeniyor. Ödemeler PTT Bank aracılığı ile yapılıyor.
Kısa çalışma ödeneği, iş yerinde uygulanan haftalık çalışma süresini tamamlayacak şekilde çalışılmayan süreler için aylık olarak veriliyor.
Kısa çalışma ödeneğinin süresini altı aya kadar uzatmaya ve işsizlik ödeneğinden mahsup edilip edilmeyeceğini belirlemeye Cumhurbaşkanı yetkili bulunuyor.
TELAFİ RAHATLATACAK
İstihdamda sürekliliği temin etmek için 4 aya çıkarılan telafi çalışma süresi de işverene nefes aldıracak. Şu günlerde iş yerini bir ay kapatan bir işletme 4 aylık telafi süresiyle kaybını giderebilecek.
Normal çalışma sürelerinin altına çalışan ya da tamamen tatil eden işletmeler yasal izinler dışında işçinin talebiyle izin verilmesi durumunda işveren 4 ay içinde çalışılmayan süreler için telafi çalıştırması yaptırabilecek.
Dört aylık süre çalışılmayan sürenin bitiminde başlayacak, bu çalışmalar fazla çalışma sayılmayacak. Telafi çalışmaları, günlük en çok çalışma süresini aşmamak koşuluyla günde 3 saatten fazla olmayacak. Tatil günlerinde telafi çalışması yaptırılmayacak.
KREŞLER DE YARARLANACAK
Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanı Zehra Zümrüt Selçuk, kısa çalışma ödeneğinde esneklik sağlanmasına ilişkin yasal düzenleme konusunda Meclis'le iş birliği içinde olduklarını belirterek, şunları kaydetti:
"Tabii ki birkaç değişim, esneklik sağlayacağız. Süre bunlardan birisi... Onu biraz daha esnetmek için şimdi istişare halindeyiz" dedi. Bakan Selçuk, "Kısa çalışma ödeneği, işin belli periyotlarda durdurulması veya yavaşlatılması durumunda devreye giren bir ödeneğimiz. Biz bunun bütün sektörlere daha fazla fayda sağlaması için belirli koşullarında esneklikler de sağlayacağız. Şartları tutan özel kreş ve bakım evleri de kısa çalışma ödeneğinden yararlanacak."
İşsizlik Sigorta Fonu'nun böyle durumlar için var olduğunu belirten Bakan Selçuk, telafi çalışmasını da devreye aldıklarını söyledi.
Telafi çalışma süresinin 4 aya çıkarılmasını değerlendiren Bakan Selçuk, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Bu telafi süresi de, o zaman zarfında işçimiz, çalışanımız daha az çalışarak daha sonraki 2 ay boyunca bunu telafi ettiği süreç. Dolayısıyla maaş kaybına, ne aylık kaybına neden aynı zamanda iş gücü kaybına sebep olan bir sistemdi. Bu süreci 2 aydı, mevcut durumu da göz önüne alarak 4 aya çıkartıyoruz. Dolayısıyla bu da işverenimizin ve işçimizin bu süreçteki direncini artıracak bir önlem olarak bizim destek paketimizde olacak."
DAR GELİRLİYE 1.000 LİRA DESTEK, EN DÜŞÜK EMEKLİYE 1.500 TL MAAŞ
Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanı Selçuk, 2 milyon aileye verilecek 1.000'er TL yardımın detaylarını da anlattı.
Selçuk, "Hedefimiz mart sonu gelmeden, en geç nisan ayı başında dağıtmak." dedi.
Bu kapsamda, sosyal yardımlaşma ve dayanışma vakıfları aracılığıyla ihtiyaç durumuna göre gelir seviyesi düşük 2 milyona yakın haneye nisan başında 2 milyar liralık yardım dağıtılacak.
Sosyal yardımlaşma ve dayanışma vakıflarına gelen yeni başvurular, talepler de karşılanacak. Bakan Selçuk, en düşük emekli maaşının nisan ayından itibaren 1.500 TL olacağını da vurguladı.
KOLONYA VE MASKE TEMİNİ
Yaşlılara kolonya ve maske temini konusunda Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ile iş birliği içinde olduklarını vurgulayan Bakan Selçuk, "Temin edildikten sonra dağıtımların çeşitli kanallarla yapacağız. Dağıtım ilk olarak Ankara ve İstanbul'dan başlatılacak, daha sonra genişletilecek." mesajını verdi.
HUZUREVLERİNE DAHA FAZLA DOKTOR
Huzurevlerinde de önlemler aldıklarını anlatan Selçuk, "Buradaki doktor sayısını da artırıyoruz. Bütün huzurevlerimizde periyodik olarak ateş ölçümleri, sağlık taramaları yapılıyor. 400'ü aşkın huzurevimiz bulunuyor ve biz her birini günlük olarak kontrol ediyoruz." diye konuştu.