Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Anabilim Dalı’ndan Prof. Dr. Murat Sönmezer, özellikle genç kızlara “Yumurtalık rezervlerinizi test ettirin. Düşükse mutlaka dondurun” önerisinde bulunuyor. Prof. Dr. Sönmezer, şu bilgileri veriyor:
KAN TESTİ İLE ÖLÇÜLEBİLİR
“Artık doğal beslenmiyoruz. Genetiği değiştirilmiş gıdalarla besleniyoruz. Çevre kirliliğinin etkileri, vücuttaki ağır metaller, uzaydan gelen radyasyon, stres ve yoğun sigara içimi, yumurta rezervinin düşmesinde önemli faktörler. Daha çok genç yaştaki hastaların hiçbir neden olmadan düşük yumurta rezervi ile artan sayıda başvurduğunu görüyoruz. Azalmış yumurtalık rezervi son yıllarda kanda yapılan AMH, FSH ve estradiol testleri ile, ya da ultrasonla kolaylıkla saptanabiliyor. Kanser tanısı alan, karın bölgesine ışın tedavisi alacak olan ya da yumurtalık kistleri bulunan hastalara, hatta hiçbir neden olmadan yumurta rezervi az olan kişilerin artık yumurtalık rezervlerini koruyabiliyoruz. Yumurta hücresi ne kadar genç ise dondurma ve çözmedeki başarı o kadar yüksek.
GÜNÜMÜZDE BUZ KARDEŞLER VAR
Yumurta toplama işlemini standart olarak vajenden yapıyoruz ancak, bu hiç evlenmemiş hastalar için uygun değil. Çünkü kişi kızlık zarının bozulmasını istemeyebiliyor. Bu nedenle artık karından kızlık zarına zarar vermeden yumurta toplama işleme yapabiliyoruz. Yumurtalar ve embriyolar teorik olarak sonsuz süre saklanabilir ama pratikte 20 yıla kadar saklanıp bebek sahibi olan insanlar var. Ben bunlara buz kardeşler diyorum. Taze embriyo transferi yapıyoruz, çocuk doğuyor. 10 yaşına geldiğinde çözülen diğer embriyo ile yeniden kişiler bebek sahibi olabiliyorlar. İnsanlar artık önce kariyer sonra evlilik istiyorlar. Bu da geç evliliği ve yumurta rezervinde azlığı ortaya çıkarıyor. Kişinin kendi hücrelerini dondurmak istemesi en doğal hakkı. Yurt dışında bazı şirketler kendi çalışanlarının sağlık sigortalarına, yumurtalarını dondurma imkanı tanımışlardı. Bu olanak Türkiye’de de olmalı.”
GELECEKTE MENOPOZU YOK ETMEK MÜMKÜN OLACAK
Gelecekte menopozu yok etmenin mümkün olacağını kaydeden Sönmezer, “Gelecekte menopozu yok etmek de mümkün olabilir. Menopoz sonrası yumurta uretimi ile ilgil bir çok hayvan çalışması bulunuyor. Geçmişte yumurtalıkta, yumurta üreten kök hücrelerin varlığı bilinmiyordu. Ancak artık yapılan çalışmalarla bu kanıtlandı. Hatta çalışma menopoza girmiş farelerde başarılı oldu (Kemoterapi almış ve yumurtalığı yok olmuş farelerde yumurta oluşturuldu.) Ancak klinik olarak henüz insanlarda başarı sağlanamadı” ifadelerini kullanıyor.