Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Plan ve Bütçe Komisyonu'nda Adalet Bakanlığı'nın 2025 yılı bütçesini sundu. Tunç, adaletin insan onurunu koruyan temel değer olduğunu ve adaletin olmadığı bir toplumda hak ve özgürlüklerin korunamayacağını vurguladı.
Son 22 yıl boyunca önemli reformlara imza attıklarını belirten Tunç, temel kanunları çağın gereklerine ve toplumun ihtiyaçlarına uygun olarak güncellediklerini ifade etti. Tunç, yakın zamanda açıklayacakları Türkiye Yüzyılı Yargı Reformu Strateji Belgesi ile, ceza adaleti sistemi başta olmak üzere birçok yeni düzenleme önerisini kamuoyuna sunacaklarını açıkladı.
Tunç, yargı teşkilatının iş yüküne dair bilgiler vererek, cumhuriyet başsavcılıklarında 6 milyon, ilk derece mahkemelerinde 3 milyon, istinaf mahkemelerinde 1 milyon, temyiz mahkemelerinde ise 513 bin dosya bulunduğunu belirtti. Buna rağmen yıl içerisinde toplam 12 milyon 113 bin dosyada karar verildiğini ifade etti.
Hakim ve savcı sayısının 9 bin 349'dan 24 bin 691'e yükseldiğini anlatan Tunç, 2024'te 1.195 yeni hakim ve savcının göreve başladığını açıkladı. Hukuk eğitiminde kaliteyi artırmayı amaçladıkları yeni sistemin de başarılı olduğunu söyledi. Ayrıca, hakim ve savcı yardımcılığı sisteminin de bu yıl başladığını ve 1075 yeni yardımcının göreve başladığını belirtti.
Mahkeme sayısının arttığını ve adaletin fiziksel altyapısının güçlendirildiğini söyleyen Tunç, 2002 yılında 78 olan müstakil adalet sarayı sayısını 379'a, mahkeme sayısını ise 8 bin 383'e çıkardıklarını ifade etti. 2024 yatırım programı çerçevesinde 76 yeni inşaat projesi yer alırken, 2025 için de 68 yeni adliye binası inşa edilmesi öngörülüyor.
Yargı sisteminin modern bilişim imkanlarıyla güçlendirildiğini belirten Tunç, UYAP entegrasyonunun 57 kuruma ulaştığını, sesli ve görüntülü sistemlerin de duruşmalar için aktif olarak kullanıldığını söyledi. Ayrıca, e-Tebligat sisteminin sayesinde 247 milyon elektronik tebligat gönderildiğini ve bu sistemle büyük bir tasarruf sağlandığını belirtti.
Kadına yönelik şiddet suçları, ceza adaleti sistemi, tutuklama tedbirleri ve caydırıcılığın artırılması yönünde çeşitli düzenlemeler yapıldığını anlatan Tunç, 2024 yılında yaklaşık 1 milyon 405 bin kişinin suçsuz yere mağdur olmasının engellendiğini söyledi.
Tunç, alternatif uyuşmazlık çözüm yöntemleri, özellikle arabuluculuk ve uzlaşma ile ilgili olarak önemli gelişmeler kaydettiklerini, kira uyuşmazlıklarının yarısının arabuluculukla çözüldüğünü ifade etti.
Bakan Tunç, ayrıca anayasa değişikliğine ilişkin görüşlerini de paylaşarak, mevcut anayasının Türkiye'nin ihtiyaçlarına tam olarak cevap vermediğini ve yeni bir, daha kapsayıcı ve sivil anayasa ihtiyacı olduğunu belirtti.
Son olarak, 2025 yılı bütçesinin 280 milyar 275 milyon 802 bin lira olarak öngörüldüğünü açıklayan Tunç, Sayıştay tarafından yapılan denetimlerde kamu zararına yol açacak bir tespit yapılmadığını belirtti.