TÜRK
İYE CUMHURİYETİ ANAYASASININ BAZI MADDELERİNDEKLİK YAPILMASI HAKKINDA TASLAK METİN7/11/1982 tarihli ve 2709 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının 10fıkrasının sonuna “Bu maksatla alınacak tedbirler esitlik ilkesine
aykırı
a
“Çocuklar, ya
olarak yorumlanamaz.” cümlesi ve aynı maddeye ikinci fıkradan sonra gelmek üzeresagıdaki fıkra eklenmis, devamındaki fıkralar buna göre teselsül ettirilmistir.slılar ve engelliler gibi özel surette korunması gerekenler için alınacak
tedbirler e
sitlik ilkesine aykırı sayılamaz.”
MADDE 2-
Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının 20 nci maddesine asagıdaki fıkra
eklenmi
“Herkes, kendisiyle ilgili ki
hak; ki
stir.sisel verilerin korunmasını isteme hakkına sahiptir. Businin kendisiyle ilgili kisisel veriler hakkında bilgilendirilme, bu verilere erisme,
bunların
kullanılmadı
ki
düzenlenir.”
düzeltilmesini veya silinmesini talep etme ve amaçları dogrultusunda kullanılıpgını ögrenmeyi de kapsar. Kisisel veriler, ancak kanunda öngörülen hallerde veyasinin açık rızasıyla islenebilir. Kisisel verilerin korunmasına iliskin esas ve usuller kanunla
MADDE 3-
Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının 23 üncü maddesinin üçüncü fıkrası
a
“Vatanda
sagıdaki sekilde degistirilmistir.sın yurt dısına çıkma hürriyeti, ancak suç sorusturması veya kovusturması
sebebiyle hâkim
kararına baglı olarak sınırlanabilir.”
MADDE 4-
Ailenin
Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının 41 inci maddesinin kenar baslıgı “I.korunması ve çocuk hakları” seklinde degistirilmis ve maddeye asagıdaki fıkralar
eklenmi
“Her çocuk, yeterli himaye ve
olmadıkça,
Devlet, çocuk
stir.bakımdan yararlanma, yüksek yararına açıkça aykırıana ve babasıyla kisisel ve dogrudan iliski kurma ve sürdürme hakkına sahiptir.istismarı, cinsellik ve siddete karsı çocukları koruyucu tedbirleri alır.”
MADDE 5-
Toplu i
Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının 53 üncü maddesinin kenar baslıgı “A.s sözlesmesi ve toplu sözlesme hakkı” seklinde degistirilmis, üçüncü fıkrası
yürürlükten
“Memurlar ve di
Toplu sözle
kaldırılmıs ve maddeye asagıdaki fıkralar eklenmistir.ger kamu görevlileri, toplu sözlesme yapma hakkına sahiptirler.sme yapılması sırasında uyusmazlık çıkması halinde taraflar Uzlastırma
Kuruluna ba
Toplu sözle
toplu sözle
usul ve
svurabilir. Uzlastırma Kurulu kararları kesindir ve toplu sözlesme hükmündedir.sme hakkının kapsamı, istisnaları, toplu sözlesmeden yararlanacaklar,smenin yapılma sekli, usulü ve yürürlügü, Uzlastırma Kurulunun teskili, çalısmaesasları ile diger hususlar kanunla düzenlenir.”
2 / 9
MADDE 6-
dördüncü, yedinci
Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının 69 uncu maddesinin üçüncü,fıkraları asagıdaki sekilde degistirilmis, altıncı fıkrasının sonuna “Meclis
çalı
smalarındaki oy ve sözler, Mecliste ileri sürülen düsünceler ve Meclisçe baska bir karar
alınmadıkça bunların
i
Meclis dısında tekrarı veya açıga vurulması ile idarenin eylem veslemleri, odaklasmanın tespitinde gözetilemez.” cümlesi eklenmis, dokuzuncu fıkrasındaki
“be
onuncu
s yıl” ibaresi “üç yıl” seklinde degistirilmis, dokuzuncu fıkrasındaki “temelli” sözcükleri,fıkrasındaki “temelli olarak” ibaresi ile besinci ve sekizinci fıkraları yürürlükten
kaldırılmı
stır.
“Siyasî partilerin gelir ve giderlerinin
uygulanması
Sayı
tespiti, bu hususun denetim yöntemleri ve
gösterilir.
Siyasî partilerin
Türkiye Büyük Millet Meclisinde grubu bulunan her bir siyasî partinin be
edildi
amaçlarına uygun olması gereklidir. Bu kuralınkanunla düzenlenir. Siyasî partilerin malî denetimi Sayıstay tarafından yapılır.stayca siyasî partilerin mal edinimleri ile gelir ve giderlerinin kanuna uygunlugununaykırılık halinde uygulanacak yaptırımlar kanundaSayıstayın bu denetim sonunda verecegi kararlar kesindir.kapatılması, Yargıtay Cumhuriyet Bassavcısının talebi üzerine,ser üye ile temsilgi ve Meclis Baskanının baskanlıgında olusturulacak Komisyonun üye tam sayısının
üçte iki ço
kesin olarak karara ba
izin ba
Siyasî parti
gunlugu ve gizli oyla verecegi izin üzerine açılacak dava, Anayasa Mahkemesinceglanır. Komisyonun bu kararı, yargı denetimi dısındadır. Reddedilensvurusunda ileri sürülen sebepler, hiçbir sekilde yeni bir basvuruya konu olamaz.gruplarında ve Türkiye Büyük Millet Meclisinde izin konusunda görüsme
yapılamaz
ve karar alınamaz.”
“Anayasa Mahkemesi,
a
yukarıdaki fıkraya göre kapatma yerine, dava konusu fiilleringırlıgına göre ilgili siyasî partinin Devlet yardımından kısmen veya tamamen yoksun
bırakılmasına
karar verebilir. Devlet yardımından yoksun bırakılma, baglı oldugu kapatma
davasının
ve kararının usulüne tabi olup tek basına dava konusu kılınamaz.”
MADDE 7-
Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının 74 üncü maddesinin kenar baslıgı
“VII. Dilekçe, bilgi edinme ve kamu denetçisine ba
üçüncü
“Herkes bilgi edinme ve kamu denetçisine ba
Türkiye Büyük Millet Meclisi Ba
Kurumu idarenin i
Kamu Ba
seçilir.
ço
iki aday için dördüncü oylama
svurma hakkı” seklinde degistirilmis,fıkrası yürürlükten kaldırılmıs ve maddeye asagıdaki fıkralar eklenmistir.svurma hakkına sahiptir.skanlıgına baglı olarak kurulan Kamu Denetçiligisleyisiyle ilgili sikâyetleri inceler.sdenetçisi Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından gizli oyla dört yıl içinlk iki oylamada üye tamsayısının üçte iki ve üçüncü oylamada üye tamsayısının saltgunlugu aranır. Üçüncü oylamada salt çogunluk saglanamazsa, bu oylamada en çok oy alanyapılır; dördüncü oylamada en fazla oy alan aday seçilmis
olur.
Bu maddede
kurulu
kamu denetçilerinin nitelikleri, seçimi ve özlük
düzenlenir.”
sayılan hakların kullanılma biçimi, Kamu Denetçiligi Kurumununsu, görevi, çalısması, inceleme sonucunda yapacagı islemler ile Kamu Basdenetçisi vehaklarına iliskin usul ve esaslar kanunla
MADDE 8 -
Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının 84 üncü maddesinin son fıkrası
yürürlükten
kaldırılmıstır.
3 / 9
MADDE 9-
Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının 94 üncü maddesinin üçüncü fıkrasının
ikinci cümlesi a
“
döneminin sonuna kadar devam eder.”
sagıdaki sekilde degistirilmistir.lk seçilenlerin görev süresi iki yıldır, ikinci devre için seçilenlerin görev süresi ise o yasama
MADDE 10-
Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının 125 inci maddesinin ikinci fıkrasına
“Ancak, Yüksek Askeri
yargı
de
“
surette yerindelik denetimi
Suranın Silahlı Kuvvetlerden her türlü ilisik kesme kararlarına karsıyolu açıktır.” cümlesi eklenmis, dördüncü fıkrasının birinci cümlesi asagıdaki sekildegistirilmistir.Yargı yetkisi, idarî eylem ve islemlerin hukuka uygunlugunun denetimi ile sınırlı olup, hiçbirseklinde kullanılamaz.”
MADDE 11-
Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının 128 inci maddesinin ikinci fıkrasına
a
“Ancak, malî ve sosyal haklara ili
sagıdaki cümle eklenmistir.skin toplu sözlesme hükümleri saklıdır.”
MADDE 12-
Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının 129 uncu maddesinin üçüncü fıkrası
a
“Disiplin
sagıdaki sekilde degistirilmistir.kararları yargı denetimi dısında bırakılamaz.”
MADDE 13-
Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının 144 üncü maddesi kenar baslıgıyla
birlikte a
“G. Adalet hizmetlerinin denetimi
MADDE 144- Adalet hizmetleri ile
sagıdaki sekilde degistirilmistir.savcıların idarî görevleri yönünden Adalet
Bakanlı
düzenlenir.”
gınca denetimi, adalet müfettisleri eliyle yapılır. Buna iliskin usul ve esaslar kanunla
MADDE 14 -
de
“MADDE 145- Askerî
Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının 145 inci maddesi asagıdaki sekildegistirilmistir.yargı, askerî mahkemeler ve disiplin mahkemeleri tarafından
yürütülür. Bu mahkemeler; asker ki
i
düzene ve bu düzenin i
görülür.
Sava
silerin, sadece askerlik hizmet ve görevleriyle ilgili olaraksledikleri askerî suçlara ait davalara bakmakla görevlidirler. Devletin güvenligine, anayasalsleyisine karsı suçlara ait davalar her halde adliye mahkemelerindes hali haricinde, asker olmayan kisiler askerî mahkemelerde yargılanamaz.
Askerî mahkemelerin sava
s halinde hangi suçlar ve hangi kisiler bakımından yetkili
oldukları;
kurulusları ve gerektiginde bu mahkemelerde adlî yargı hâkim ve savcılarının
görevlendirilmeleri kanunla düzenlenir.
Askerî
yargı organlarının kurulusu, isleyisi, askerî hâkimlerin özlük isleri, askerî
savcılık
mahkemelerin ba
görevlerini yapan askerî hâkimlerin görevli bulundukları komutanlıkla iliskileri,gımsızlıgı ve hâkimlik teminatı esaslarına göre kanunla düzenlenir.”
4 / 9
MADDE 15-
de
“MADDE 146. – Anayasa Mahkemesi ondokuz üyeden kurulur.
Türkiye Büyük Millet Meclisi; iki üyeyi
üyeleri
ba
seçer. Türkiye Büyük Millet Meclisinde
oylamada üye tam
Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının 146 ncı maddesi asagıdaki sekildegistirilmistir.Sayıstay Genel Kurulunun kendi baskan vearasından, her bos yer için gösterecekleri üçer aday içinden, bir üyeyi ise baroskanlarının avukatlar arasından gösterecekleri üçer aday içinden yapacagı gizli oylamaylayapılacak bu seçimde, her bos üyelik için ilksayısının üçte iki ve ikinci oylamada üye tam sayısının salt çogunlugu
aranır.
üçüncü oylama
Cumhurba
Mahkemesi genel
gösterecekleri üçer aday içinden; üç üyeyi Yüksekö
yüksekö
üst kademe yöneticileri, serbest avukatlar veya Anayasa Mahkemesi raportörleri
kinci oylamada salt çogunluk saglanamazsa, bu oylamada en çok oy alan iki aday içinyapılır; üçüncü oylamada en fazla oy alan aday üye seçilmis olur.skanı; üç üyeyi Yargıtay, iki üyeyi Danıstay, bir üyeyi Askeri Yüksek darekurullarınca kendi baskan ve üyeleri arasından her bos yer içingretim Kurulunun kendi üyesi olmayangretim kurumları ögretim üyeleri arasından gösterecegi üçer aday içinden; bes üyeyiarasından;
iki üyeyi ise yüksek ö
grenim görmüs Türkiye Cumhuriyeti vatandasları arasından seçer.
Yargıtay, Danı
stay, Askerî Yüksek dare Mahkemesi ve Sayıstay genel kurullarından,
Anayasa Mahkemesi üyeli
bir üye ancak bir aday için oy kullanabilir; en fazla oy alan üç ki
gine aday göstermek için yapılacak seçimlerde, her bos üyelik için,si aday gösterilmis sayılır.
Baro ba
bir baro ba
gösterilmi
skanlarının avukatlar arasından gösterecekleri üç aday için yapılacak seçimde de herskanı ancak bir aday için oy kullanabilir ve en fazla oy alan üç kisi adays sayılır.
Anayasa Mahkemesine üye seçilebilmek için,
kaydıyla;
kazanmı
yüksekö
kırkbes yasın doldurulmus olmasıyüksekögretim kurumları ögretim üyelerinin profesör veya doçent unvanınıs, avukatların en az yirmi yıl fiilen avukatlık yapmıs, üst kademe yöneticileriningrenim görmüs ve en az yirmi yıl kamu hizmetinde fiilen çalısmıs olması sarttır.
Anayasa Mahkemesi üyeleri
ile dört
Anayasa Mahkemesi üyeleri aslî görevleri
alamazlar.”
arasından gizli oyla ve üye tam sayısının salt çogunluguyıl için bir Baskan ve üç daire baskanı seçilir. Süresi bitenler yeniden seçilebilirler.dısında resmi veya özel hiçbir görev
MADDE 16 -
Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının 147 nci maddesinin kenar baslıgı
“2. Üyelerin görev süresi ve üyeli
gin sona ermesi” seklinde, birinci fıkrası ise asagıdaki
s
“Anayasa Mahkemesi üyeleri oniki
Mahkemesi üyesi seçilemez. Anayasa Mahkemesi üyeleri
emekliye
görevde
ekilde degistirilmistir.yıl için seçilirler. Bir kimse iki defa Anayasaaltmısbes yasını dolduruncaayrılırlar. Zorunlu emeklilik yasından önce görev süresi dolan üyelerin baska birçalısmaları ve özlük isleri kanunla düzenlenir.”
MADDE 17-
Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının 148 inci maddesinin birinci
fıkrasının
eklenmi
birinci cümlesinin sonuna “ve anayasa sikâyeti basvurularını karara baglar” ibaresis, aynı maddenin altıncı fıkrası “Yüce Divan kararlarına yeniden inceleme basvurusu
yapılabilir.
Genel Kurulun yeniden inceleme sonucunda verdigi kararlar kesindir.”karsı karar
s
eklinde degistirilmis, maddeye ikinci fıkradan sonra gelmek üzere asagıdaki fıkralar
eklenmi
s ve devamındaki fıkralar buna göre teselsül ettirilmistir.
5 / 9
“Herkes, Avrupa
özgürlüklerden birinin kamu gücü
nsan Hakları Sözlesmesi kapsamındaki anayasal hak vetarafından ihlal edildigi iddiasıyla ve kanun yollarının
tüketilmi
Anayasa
s olması sartıyla Anayasa Mahkemesine basvurabilir.sikâyetinde kanun yolunda gözetilmesi gereken hususlarda inceleme
yapılamaz.
Anayasa
sikâyetine iliskin usul ve esaslar kanunla düzenlenir.”
MADDE 18-
de
“MADDE 149. – Anayasa Mahkemesi, üç daire ve Genel Kurul halinde
Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının 149 uncu maddesi asagıdaki sekildegistirilmistir.çalısır.
Daireler, daire ba
Mahkeme Ba
skanının baskanlıgında dört üyenin katılımıyla toplanır. Genel Kurul,skanının baskanlıgında en az ondört üye ile toplanır. Daireler ve Genel Kurul
kararlarını
komisyonlar olu
Siyasî partilere ili
salt çogunlukla alır. Anayasa sikâyetlerinin kabul edilebilirlik incelemesi için önsturulabilir.skin dava ve basvurulara, iptal ve itiraz davaları ile Yüce Divan
sıfatıyla
yürütülecek yargılamalara Genel Kurulca bakılır.
Anayasa de
gisikliginde iptale, siyasî partilerin kapatılmasına ya da Devlet
yardımından
çoklu
yoksun bırakılmasına karar verilebilmesi için üye tamsayısının üçte iki oygu sarttır.
S
karara ba
ekil bozukluguna dayalı iptal davaları Anayasa Mahkemesince öncelikle incelenipglanır.
Anayasa Mahkemesinin kurulu
kanunla; Mahkemenin
yapaca
Anayasa Mahkemesi Yüce Divan
üzerinde inceler. Ancak, anayasa
verilebilir. Mahkeme
ilgilileri ve konu üzerinde bilgisi
davalarda,
genel ba
su, Genel Kurul ve dairelerin yargılama usulleriçalısma esasları, daire ve komisyonların olusumu ve isbölümü kendigı çtüzükle düzenlenir.sıfatıyla baktıgı davalar dısında kalan isleri dosyasikayeti basvurularında durusma yapılmasına kararayrıca gerekli gördügü hallerde sözlü açıklamalarını dinlemek üzereolanları çagırabilir ve siyasî partilerin kapatılmasına iliskinYargıtay Cumhuriyet Bassavcısından sonra kapatılması istenen siyasî partininskanlıgının veya tayin edecegi bir vekilin savunmasını dinler.”
MADDE 19-
Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının 156 ncı maddesinin son fıkrası
a
“Askerî
mahkemelerin ba
sagıdaki sekilde degistirilmistir.Yargıtayın kurulusu, isleyisi, mensuplarının disiplin ve özlük isleri,gımsızlıgı ve hâkimlik teminatı esaslarına göre kanunla düzenlenir.”
MADDE 20-
de
“MADDE 159- Hâkimler ve
hâkimlik
Hâkimler ve
halinde
Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının 159 uncu maddesi asagıdaki sekildegistirilmistir.Savcılar Yüksek Kurulu, mahkemelerin bagımsızlıgı veteminatı esaslarına göre kurulur ve görev yapar.Savcılar Yüksek Kurulu yirmibir asıl ve on yedek üyeden olusur; üç daireçalısır.
6 / 9
Kurulun Ba
Kurulun, dört
iktisat ve siyasal bilimler
avukatlar
raportörleri
skanı Adalet Bakanıdır. Adalet Bakanlıgı Müstesarı Kurulun tabiî üyesidir.asıl üyesi, nitelikleri kanunda belirtilen; yüksek ögretim kurumlarının hukuk,dallarında görev yapan ögretim üyeleri, üst kademe yöneticileri ilearasından Cumhurbaskanınca, bir asıl ve bir yedek üyesi Anayasa Mahkemesiarasından Anayasa Mahkemesince, üç asıl ve iki yedek üyesi Yargıtay üyeleri
arasından Yargıtay
Danı
ayrılmayı
Genel Kurulunca, bir asıl ve bir yedek üyesi Danıstay üyeleri arasındanstay Genel Kurulunca, yedi asıl ve dört yedek üyesi birinci sınıf olup, birinci sınıfagerektiren nitelikleri yitirmemis adlî yargı hâkim ve savcıları arasından adlî yargı
hâkim ve
savcılarınca, üç asıl ve iki yedek üyesi birinci sınıf olup, birinci sınıfa ayrılmayı
gerektiren nitelikleri yitirmemi
s idarî yargı hâkim ve savcıları arasından idarî yargı hâkim ve
savcılarınca,
Kurul üyeli
dört yıl için seçilir. Süresi biten üyeler yeniden seçilebilir.gi seçimi, üyelerin görev süresinin dolmasından önceki altmıs gün içinde
yapılır.
bo
Cumhurbaskanı tarafından seçilen üyelerin görev süreleri dolmadan Kurul üyeligininsalması durumunda, bosalmayı takip eden altmıs gün içinde, yeni üyelerin seçimi yapılır.
Di
Yargıtay
birinci
hâkim ve
ger üyeliklerin bosalması halinde, asıl üyenin yedegi tarafından kalan süre tamamlanır.ve Danıstay genel kurullarından seçilecek Kurul üyeligi için her üyenin,sınıf adlî ve idarî yargı hâkim ve savcıları arasından seçilecek Kurul üyeligi için hersavcının; ancak bir aday için oy kullanacagı seçimlerde, en fazla oy alan adaylar
sırasıyla asıl
ve yedek üye seçilir. Bu seçimler her dönem için bir defada ve gizli oyla yapılır.
Kurulun, Adalet
görevlerinin
Kurulun yönetimi ve temsili Kurul Ba
Bakanı ile Adalet Bakanlıgı Müstesarı dısındaki asıl üyeleri,devamı süresince kanunda belirlenenler dısında baska bir görev alamazlar.skanına aittir. Kurul Baskanı dairelerin
çalı
yetkilerinden bir
Kurul, adlî ve idarî
geçici yetki verme, yükselme ve birinci
görülmeyenler
smalarına katılamaz. Kurul, kendi üyeleri arasından daire baskanlarını seçer. Baskan,kısmını baskanvekili olarak belirledigi daire baskanına devredebilir.yargı hâkim ve savcılarını meslege kabul etme, atama ve nakletme,sınıfa ayırma, meslekte kalmaları uygunhakkında karar verme, disiplin cezası verme, görevden uzaklastırma
i
de
di
Hâkim ve
(hâkimler için idarî nitelikteki genelgelere) uygun olarak
görevlerinden
slemlerini yapar; Adalet Bakanlıgının, bir mahkemenin kaldırılması veya yargı çevresiningistirilmesi konusundaki tekliflerini karara baglar; ayrıca, Anayasa ve kanunlarla verilenger görevleri yerine getirir.savcıların görevlerini; kanun, tüzük, yönetmeliklere ve genelgelereyapıp yapmadıklarını denetleme;dolayı veya görevleri sırasında suç isleyip islemediklerini, hal ve eylemlerinin
sıfat
ve soru
Ba
ve görevleri icaplarına uyup uymadıgını arastırma ve gerektiginde haklarında incelemesturma islemleri, ilgili dairenin teklifi ve Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kuruluskanının oluru ile Kurul müfettislerine yaptırılır. Sorusturma ve inceleme islemleri,
hakkında
sorusturma ve inceleme yapılacak olandan daha kıdemli hâkim veya savcı eliyle de
yaptırılabilir.
Kurulun meslekten
çıkarma cezasına iliskin olanlar dısındaki kararlarına karsı yargı
mercilerine ba
Kurula ba
svurulamaz.glı Genel Sekreterlik kurulur. Genel Sekreter, birinci sınıf hâkim ve
savcılardan
müfetti
Kurulun teklif ettigi üç aday arasından Kurul Baskanı tarafından atanır. Kurulsleri ile Kurulda geçici veya sürekli olarak çalıstırılacak hâkim ve savcıları,
muvafakatlerini alarak atama yetkisi Kurula aittir.
Adalet
Bakanlıgının merkez, baglı ve ilgili kuruluslarında geçici veya sürekli olarak
çalı
stırılacak hâkim ve savcılar ile adalet müfettislerini, muvafakatlerini alarak atama yetkisi
7 / 9
Adalet
Kurul üyelerinin seçimi, dairelerin olu
görevleri,
i
kurulu
Bakanına aittir.sumu ve isbölümü, Kurulun ve dairelerintoplantı ve karar yeter sayıları, çalısma usul ve esasları, dairelerin karar veslemlerine karsı yapılacak itirazlar ve bunların incelenmesi usulü ile Genel Sekreterligins ve görevleri kanunla düzenlenir.”
MADDE 21 -
Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının geçici 15 inci maddesi yürürlükten
kaldırılmı
stır.
MADDE 22-
eklenmi
“GEÇ
maddesinde
Türkiye Cumhuriyeti Anayasasına asagıdaki geçici maddelerstir.C MADDE 18- Bu Kanunun 6 ncı maddesiyle Anayasanın 69 uncuyapılan degisiklikler, Anayasa Mahkemesinde görülmekte olan davalarda da
uygulanır.
GEÇ
mevcut yedek üyeleri
C MADDE 19- Bu Kanunun yürürlüge girdigi tarihte Anayasa Mahkemesininasıl üye sıfatını kazanır.
Bu Kanunun yürürlü
Genel Kurulunun ve baro ba
Millet Meclisi
ge girdigi tarihten itibaren otuz gün içinde, birer üye, Sayıstayskanlarının gösterecekleri üçer aday arasından Türkiye Büyüktarafından seçilir. Türkiye Büyük Millet Meclisinde yapılacak seçimde, her bos
üyelik için ilk oylamada üye tam
ço
iki aday için üçüncü oylama
sayısının üçte iki ve ikinci oylamada üye tam sayısının saltgunlugu aranır. kinci oylamada salt çogunluk saglanamazsa, bu oylamada en çok oy alanyapılır; üçüncü oylamada en fazla oy alan aday üye seçilmis olur.
Sayı
stay Genel Kurulunda, Anayasa Mahkemesi üyeligine aday göstermek için
yapılacak
gösterilmi
seçimlerde, bir üye ancak bir aday için oy kullanabilir; en fazla oy alan üç kisi adays sayılır. Baro baskanlarının avukatlar arasından gösterecekleri üç aday için
yapılacak
alan üç ki
seçimde de her bir baro baskanı ancak bir aday için oy kullanabilir ve en fazla oysi aday gösterilmis sayılır.
Cumhurba
skanı, yüksekögrenim görmüs Türkiye Cumhuriyeti vatandasları arasından
iki üyeyi seçer.
Anayasa Mahkemesi üyeli
kendi
bulundurulur.
Anayasa
kanununun yürürlü
Anayasa Mahkemesinde halen belli görevlere seçilmi
gine aday gösteren kurumların halen mevcut üyeleri ilekontenjanlarından seçilmis yedek üyeler, tamamlama seçiminde göz önündesikayetine iliskin gerekli düzenlemeler iki yıl içinde tamamlanır. Uygulamage girdigi tarihten itibaren anayasa sikâyeti basvuruları kabul edilir.s olanların bu sıfatları seçilmis
oldukları
ya
GEÇ
a
seçilir.
a) Cumhurba
ö
görev yapan ö
sürenin sonuna kadar devam eder. Bu Kanunun yürürlüge girdigi tarihte üye olanlars haddine kadar görevlerine devam ederler.C MADDE 20- Bu Kanunun yürürlüge girdigi tarihten itibaren otuz gün içindesagıda belirtilen esas ve usuller dahilinde Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu üyeleriskanı, hâkimlik meslegine alınmasına engel bir hali olmayan; yüksekgretim kurumlarının hukuk, iktisat ve siyasal bilimler dallarında en az onbes yıldan berigretim üyeleri, üst kademe yöneticileri ile meslekte fiilen onbes yılını
doldurmu
s avukatlar arasından dört üye seçer. Cumhurbaskanı, üst kademe yöneticileri
8 / 9
arasından
Cumhurba
tefti
b) Anayasa Mahkemesi, bir
seçecegi Kurul üyesini, bakanlık, müstesarlık, müstesar yardımcılıgı, valilik,skanlıgı Genel Sekreterligi, kamu kurum ve kuruluslarında genel müdürlük veyas kurulu baskanlıgı görevlerini yapanlar arasından seçer.asıl ve bir yedek üyeyi Anayasa Mahkemesi raportörleri
arasından
içinde Hâkimler ve
tarihinden itibaren yedi gün içinde adaylar ba
erdi
üyeyi seçer.
c)
Bu Kanunun yürürlü
adaylık
Ba
seçer. Mahkeme Baskanı bu Kanunun yürürlüge girdigi tarihten itibaren yedi günSavcılar Yüksek Kurulu üye adaylık basvurularını ilân eder. lansvurularını yaparlar. Basvuru tarihinin sonagi günden itibaren onbes gün içinde Mahkeme, adaylar arasından bir asıl ve bir yedekYargıtay Genel Kurulu, Yargıtay üyeleri arasından üç asıl ve iki yedek üye seçer.ge girdigi tarihten itibaren yedi gün içinde Yargıtay Birinci Baskanıbasvurusunu ilan eder. lan tarihinden itibaren yedi gün içinde adaylar Birinciskanlıga basvurur. Basvuru tarihinin sona erdigi günden itibaren onbes gün içinde Yargıtay
Genel Kurulu seçim yapar. Her
seçimde, en fazla oy alan adaylar
ç)
Bu Kanunun yürürlü
Yargıtay üyesinin sadece bir aday için oy kullanabilecegisırasıyla asıl ve yedek üye seçilmis olur.Danıstay Genel Kurulu, Danıstay üyeleri arasından bir asıl ve bir yedek üye seçer.ge girdigi tarihten itibaren yedi gün içinde Danıstay Baskanı adaylık
ba
Ba
yapar. Her
adaylar
d) Yedi
nitelikleri yitirmemi
svurusunu ilan eder. lan tarihinden itibaren yedi gün içinde adaylar Baskanlıga basvurur.svuru tarihinin sona erdigi günden itibaren onbes gün içinde Danıstay Genel Kurulu seçimDanıstay üyesinin sadece bir aday için oy kullanabilecegi seçimde, en fazla oy alansırasıyla asıl ve yedek üye seçilmis olur.asıl ve dört yedek üye birinci sınıf olup, birinci sınıfa ayrılmayı gerektirens olan adli yargı hâkim ve savcıları arasından, adli yargı hâkim ve
savcıları tarafından
yürürlü
Yüksek Seçim Kurulunun gözetim ve denetiminde seçilir. Bu Kanununge girdigi tarihten itibaren bes gün içinde Yüksek Seçim Kurulu adaylık basvurularını
ilân eder.
Ba
lân tarihinden itibaren üç gün içinde adaylar Yüksek Seçim Kuruluna basvurur.svuru tarihinin sona erdigi günden itibaren iki gün içinde Yüksek Seçim Kurulu adayların
ba
listeye kar
incelenir,
listesini ilân etti
denetimi
svurularını inceler ve aday listesini belirleyerek ilân eder. Takip eden iki gün içinde busı itiraz edilebilir. tiraz süresinin sona erdigi günden itibaren iki gün içinde tirazlarsonuçlandırılır ve kesin aday listesi ilân edilir. Yüksek Seçim Kurulunun kesin adaygi tarihten sonraki ikinci Pazar günü her ilde, il seçim kurulunun gözetim vealtında yapılacak seçimlerde, o ilde ve ilçelerinde görev yapan hâkim ve savcılar oy
kullanır.
kurulları
itirazlar il seçim kurulunca karara ba
Seçim Kurulu
tahsis edilmi
aday için oy kullanabilir. Seçimlerde en çok oy alan adaylar
seçilmi
l seçim kurulları o ilde oy kullanacak hâkim ve savcıların sayısına göre sandıkolusturur. Sandık kurullarının islem, tedbir ve kararlarına karsı yapılan sikâyet veglanır. Adaylar propaganda yapamazlar; sadece, Yüksektarafından belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde özgeçmislerini bu is içins bir internet sitesinde yayımlayabilirler. Bu seçimlerde her seçmen sadece birsırasıyla asıl ve yedek üyes olur. Kullanılacak oy pusulalarıyla ilgili diger hususlar Yüksek Seçim Kurulu
tarafından
gerekti
belirlenir. Yüksek Seçim Kurulu, oy pusulalarını kendisi bastırabilecegi gibiginde uygun görecegi il seçim kurulları vasıtasıyla bastırmaya da yetkilidir. Yapılacak
seçimlerde, 26/4/1961 tarihli ve 298
sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri
Hakkında
Kanunun bu bende aykırı olmayan hükümleri uygulanır.
e) Üç
nitelikleri yitirmemi
tarafından
mahkemelerinin bulundu
asıl ve iki yedek üye birinci sınıf olup, birinci sınıfa ayrılmayı gerektirens idari yargı hâkim ve savcıları arasından, idari yargı hâkim ve savcılarıYüksek Seçim Kurulunun gözetim ve denetiminde seçilir. Bölge idaregu illerde, il seçim kurulunun gözetim ve denetimi altında yapılacak
bu seçimlerde, o bölge idare mahkemesinde ve
yargı çevresi içerisinde kalan yerlerde görev
9 / 9
yapan idari
yargı hâkim ve savcıları oy kullanır. Bu seçimler hakkında da (d) bendi hükümleri
uygulanır.
Birinci
fıkranın (a), (b), (d) ve (e) bentleri uyarınca seçilen Hâkimler ve Savcılar
Yüksek Kurulunun
takip eden i
Bu Kanunun yürürlü
asıl üyeleri bu Kanunun yürürlüge girdigi tarihten sonraki otuzuncu günüs günü görevlerine baslarlar.ge girdigi tarihte, Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulunun
Yargıtaydan
devam eder. Bu üyelerden görev süresini
gelen asıl ve yedek üyelerinin görevleri, seçilmis oldukları sürenin sonuna kadartamamlayanların yerine birinci fıkranın (c) bendi
uyarınca
Bu madde
seçilenler sırayla göreve baslarlar.uyarınca seçilen üyelerin göreve baslamasını müteakip yapılacak ilk Kurul
toplantısında,
üyelerinden ad çekme suretiyle belirlenen bir
Kalan
Bu üyelerden görev süresini
Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulunun Danıstaydan gelen asıl ve yedekasıl ve bir yedek üyesinin görevi sona erer.asıl ve yedek üye ise seçilmis oldukları sürenin sonuna kadar görevlerine devam eder.tamamlayanların yerine birinci fıkranın (ç) bendi uyarınca
seçilenler göreve ba
Birinci
slarlar.fıkranın (c) ve (ç) bentleri uyarınca seçilen üyelerden, üçüncü ve dördüncü
fıkra uyarınca
göreve baslayanların görev süresi, birinci fıkranın (a), (b), (d) ve (e) bentleri
uyarınca
seçilen diger Kurul üyelerinin görev süresinin bittigi tarihte sona erer.
lgili kanunlarda gerekli düzenlemeler yapılıncaya kadar, Hâkimler ve Savcılar
Yüksek Kuruluna seçilen
tüm malî ve sosyal haklar ile emeklilik
Ba
asıl üyeler, Yargıtay daire baskanı için ilgili mevzuatında öngörülenhakkından aynen yararlanırlar. Ayrıca, Kurulunskanı dısındaki asıl üyelerine, 30000 gösterge rakamının memur aylıklarına uygulanan
katsayı
ile çarpımı sonucu bulunacak miktarda aylık ek tazminat ödenir.
a) Anayasa hükümlerine
göre Kurul
lgili kanunlarda düzenleme yapılıncaya kadar, Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu,aykırı olmamak kaydıyla, yürürlükteki kanun hükümlerineseklinde çalısır.
b)
içinde Adalet
c) En az onbe
ç) Sekreterya hizmetleri Adalet
Bu madde hükümleri, ilgili kanunlarda gerekli düzenlemeler
kinci fıkra uyarınca asıl üyelerinin göreve basladıgı tarihten itibaren bir haftaBakanının baskanlıgında toplanır ve bir geçici Baskanvekili seçer.s üye ile toplanır ve üye tam sayısının salt çogunlugu ile karar verir.Bakanlıgı tarafından yürütülür.yapılıncaya kadar
uygulanır.
MADDE 23 –
Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüge girer ve halkoyuna sunulması
halinde tümüyle
oylanır.
DEĞİŞİ
MADDE 1-
uncu maddesinin ikinci